خانواده درمانی

تقریبا هر مشکل انسانی را میتوان هم به صورت فردی و هم به صورت خانوادگی درمان کرد، اما برخی مشکلات خاص مستلزم خانواده درمانی است؛ در خانواده درمانی، تمرکز بر دگرگونی سیستم خانواده است؛ وقتی سازمان خانواده سامان یافت زندگی همه اعضای خانواده به همین ترتیب تغییر میکند. خانواده درمانی صرفا بر تغییر خود بیمار در محیط وی استوار نیست. خانواده درمانی در همه خانواده تحول ایجاد میکند، بنابراین چون همه اعضای خانواده تغییر میکنند و این اتفاق به صورت مستمر بر یکدیگر ادامه میابد، بهبود، شکل میگیرد. کار با همه نظام خانواده، نه تنها به معنای در نظر گرفتن همه اعضای آن است، بلکه به معنای توجه به ابعاد تجربه شخصی نیز هست.

هدف خانواده درمانی

هدف خانواده درمانی جمع کردن والدین و فرزندان در کنار یکدیگر برای تغییر تعامل هایشان است. به جای جدا کردن افراد از سرمنشا های تعارض، مشکلات از اساس مورد بررسی قرار میگیرند. آنچه افراد را گرفتار میکند، ناتوانی آنها در دیدن سهم خود در مشکلات خویش است. وقتی تنها به رفتار افراد متمرد و بدقلق چشم بدوزیم، خیلی مشکل است که بخواهیم الگوهایی را ببینیم که این افراد را کنار هم نگه میدارد. کار خانواده درمانگر این است که آنها را به خود آورد و همچنین هدف از مشاوره خانواده این است که به افراد در بهبود ارتباطات، حل مشکلات خانوادگی، درک و رسیدگی به چالش های خانوادگی و ایجاد یک محیط سالم در خانه با عملکرد بهتر کمک کند.

تفاوت خانواده درمانی و درمان فردی

هم روان درمانی و هم خانوادگی دو چیز را ارائه میدهند: شیوه ای برای درمان و راهی برای فهم رفتار انسان. این دو هر کدام راه خود را میروند. روان درمانی فردی میتواند کانون متمرکزی برای کمک به افراد ایجاد کند تا با ترس های خود روبرو شوند و یاد بگیرند تا آنجا که میتوانند خودشان باشند.روان درمانگرهای فردی همیشه به اهمیت زندگی خانوادگی در شکل دهی شخصیت اذعان داشته اند، اما بر این باورند که این تاثیرات درونی شده اند و این پویایی های درون-روانی به نیروهای مسلطی تبدیل گشته است که رفتار آنها را کنترل میکند؛ بنابراین درمان میتواند و می باید متوجه فرد و ساختن فردی او باشد. از سوی دیگر، خانواده درمانگرها اعتقاد دارند که نیروهای مسلط در زندگی بیرون از ما جای دارند؛ در خانواده درمان مبتنی بر این چارچوب، به تغییر سازمان خانواده معطوف است. وقتی سازمان خانواده تغییر یافت، زندگی همه اعضای خانواده ب همین ترتیب تغییر می کند.

چرا مشاوره خانواده؟

خانواه ای که ما در آن متولد می شویم بر همه ابعاد زندگی ما از اولین لحظه تولد تا آخرین لحظه تاثیرگذار است. خانواده تاثیر می گذارد که فرد بهتر شود یا بدتر، کلماتی و واژگان، آداب و رسومی، عشق ورزیدن و تعامل با دیگران را یاد میگیریم. اگر در یک خانواده سالم بزرگ شویم احتمالا تعامل درست با دیگران را یاد خواهیم گرفت، اگر خانواده و رفتار خانواده ناسالم باشد، احتمالا در روابط بین فردی مشکلاتی را خواهیم داشت. اگر در خانواده ناسالم باشد بدبخت نشده ایم، شرایط غیرقابل تغییر نیست! همه خانواده ها در برهه هایی از زمان یکسری چالش ها را تجربه می کند، اما خانواده سالم مجددا کارکرد طبیعی خود را حفظ می کند. خانواده درمانی یا مشاوره خانواده راهی برای بازگشت به یک خانواده سالم با کارکرد سالم است، به طوری که همه اعضای آن به رشد و تعالی و خودشکوفایی برسند. خانواده درمانی یا مشاوره خانواده نوعی از درمان است که به موضوع خاص خانواده و تاثیر آن بر رفتار فرد می پردازد. این می تواند کمک به خانواده در یک برهه خاص از زندگی باشد، یا یک انتقال بزرگ و تغییر بزرگ در خانواده باشد و یا می تواند مشکلات رفتاری اعضای خانواده باشد.

روش های خانواده درمانی

• خانواده درمانی ساختاری

این رویکرد درمانی توسط سالوادور مینوچین ایجاد شده و به خانواده درمانی مینوچین نیز معروف است. نوعی از خانواده درمانی است که به ساختار خانواده میپردازد و تعاملات بین اعضای خانواده را التیام بخشیده تا اطمینان حاصل شود که خانواده چارچوب دقیق دارد و مرزهای مناسبی دارد.

• خانواده درمانی سیستماتیک

خانواده درمانی سیستماتیک بر این باور است که مشکل فرد نیست، بلکه خانواده است، بنابراین رفتاری که به عنوان بیماری شناخته می‌شود، پیامد شیوه‌ای از ارتباط خواهد بود که اصولاً در یکی از اعضای خانواده آشکار می‌شود. سپس این مدل درمان بر روی روابط و نه بر رفتار یک فرد منفرد عمل کرده و تداوم بین فرد، خانواده و جامعه را حفظ می‌کند. روانشناس در این روش بی طرف و از راه دور است و به اعضای خانواده اجازه می دهد که در مشکلات خانواده عمیق تر شوند.

• خانواده درمانی راهبردی

نخستین اصل موضوعه این است که مردم همیشه در حال برقراری ارتباط هستند. به خاطر اینکه همه رفتارها نوعی ارتباط است اینکه یک فرد نمیتواند رفتار نکند پس نتیجه میگیریم که آن شخص نمیتواند ارتباط برقرار نکند. همچنین اعتقاد بر تعامل خانواده در جهت تعادل حیات خانواده است و در این روش بر انتقال اطلاعات و فرمان هایی که صادر میشود متمرکز است.

کار مشاوره خانواده چیست؟

• بررسی تعامل اعضای خانواده با یکدیگر
• ارزیابی و تشخیص مشکلات روانشناختی در ساختار خانواده
• الگوهای مشکل دار رفتاری اعضای خانواده
• جایگزین کردن رفتار کارآمد با رفتار ناکارآمد

مشاور خانواده برای چه چیزی آموزش دیده است؟

• مشکلات رفتاری فرزندان
• اضطراب و افسردگی
• مسائل جنسی و گرایشات جنسی
• خشونت خانگی
• ناباروری
• تعارضات زناشویی
• سوء مصرف مواد
• بیماری غیر منتظره ، مرگ یا بیکاری
• طلاق یا جدایی

مزایایی خانواده درمانی

• ارتقاء مهارت های ارتباطی
• آموزش جرات مندی و حل مسئله
• افزایش همدلی و همدردی
• مدیریت خشم
• افزایش مهارت های زندگی
• تغییر باورها و عقاید ناسالم
• ایجاد چارچوب و مرزبندی در سیستم خانواده
• بهبود ارتباط با خانواده درجه یک