یکی از عواملی که باعث میشود کودک رفتارهای نابهنجاری انجام دهد، عدم آگاهی والدین از نحوه ی صحیح گوش دادن به حرف های کودک است. باز نگه داشتن پل ارتباطی میان كودكان و والدین فوق العاده مهم است. ما از كودكانمان می خواهیم تا افكار و احساساتشان را با ما در میان بگذارند، تا بتوانیم آن ها را درك كنیم و در بحران های زندگی به یاری آنها برخیزیم. ما از کودکانمان انتظار داریم به جای آنكه واكنش منفی نشان دهند احساسات خود را به طور مناسبی بیان كنند، به حرف ما گوش كنند وكاری را كه از آنها می خواهیم انجام دهند. بچه ها به طور غریزی نمی دانند كه چطور باید افكار و احساساتشان را بیان كنند. همچنین به طور خودكار آماده گوش دادن به دستورات و پیروی از آنها نیستند و برای انجام این مسئولیت ها باید آموزش ببینند.

 

گوش دادن به کودک

بعضی از والدین از این موضوع ناراحت هستند که چرا فرزندم از مهدکودک خاطره ای نمیگوید و چیزی تعریف نمیکند. عمدتا علت آن است که والدین نمیدانند وقتی فرزندشان چیزی را برای آنها تعریف میکند، باید چگونه به حرف های او گوش دهند. یادتان باشد نصیحت کردن، قضاوت کردن، سرزنش کردن و رفتارهایی نظیر اینها، باعث میشود که کودک از شما دور شود، عصبانی شود و رفتار ناهنجار انجام دهد.

 

در این باره به نكات زیر توجه كنید:

 

• رویه خود را با سن و میزان بلوغ كودك متناسب كنید: اشتباه بزرگی كه والدین مرتكب می شوند این است كه در مورد مشكل زیاد صحبت می كنند و روش های ارتباطی خود را زودتر از موعد (نسبت به سن كودك) به كار می بندند و از كلماتی استفاده می كنند كه كودك معنی آنها را نمی فهمد.

 

• بر احساسات برچسب نزنید: روند آموزش تشخیص و بیان احساسات به یك كودك به تمرین و تكرارهای زیادی نیاز دارد. تشخیص دادن احساسات مهارتی است كه به ظرافت نیاز دارد پس صبور باشید.

 

• تمام توجهتان را به او جلب كنید:به بقیه افراد خانواده بگویید كه مزاحم نشوند. به یك جای خلوت و ساكت بروید و طوری رفتار كنید كه انگار تا ابد می خواهید گوش كنید. همان قدری كه برای دوستان خود كه برای مشورت نزد شما آمده اند وقت می گذارید برای كودكان خود نیز وقت بگذارید.

 

• سرصحبت را بازكنید: گاهی شروع صحبت برای كودكان مشكل است. سرصحبت را با جملاتی مانند (خب چی شده؟ بگو از چی ناراحتی؟،) باز كنید. هرچه این جملات اختصاصی تر باشند، موثرترند. اگر كودك نمی خواهد در مورد موضوعی صحبت كند به او القا كنید كه آزاد است و می تواند در فرصت دیگری این كار را انجام دهد.

 

• به كودك اجازه صحبت كردن بدهید: افراد بالغ معمولا تمایل دارند راه حل هایی پیشنهاد دهند و حتی برای كودكان نطق كنند، در برابر این وسوسه ها مقاومت كنید.

 

• فقط گوش كنید!: سعی كنید حرف های كودك را به خودش برگردانید تا شما را با بخش بیشتری از احساساتش شریك كنید. از شیوه گوش كردن فعال یعنی تكرار یا تفسیر آنچه كودك به شما گفته است را به كار گیرید. با پاسخ های كودك پیش بروید و بیشتر یك دوست دانا باشید تا یك پلیس كنجكاو. توجه داشته باشید شما در حال مشاهده دنیا از دید كودك هستید نه لزوما واقعیتی كه اتفاق افتاده است. از هر روشی زیاد استفاده نكنید اگر همه جملات كودك را تكرار كنید یا مطالب زیادی از او بپرسید ممكن است خسته و آزرده خاطر شود.

 

 

• بگذارید كه كودك حس كند كه شما از درد دل كردن او خوشحالید: وقتی در مورد مشكلات زندگی اش با شما صحبت می كند بگذارید حس كند كه شما احساس خوبی نسبت به این كار دارید.

 

• وقتی کودک با شما حرف میزند به چشم هایش نگاه کنید و او را جدی بگیرید

 

• احساساتش را به او بازتاب دهید

یعنی وقتی میگوید مثلا امروز با علی قهر کردم، به او بگویید:”عجب!یعنی از دستش عصبانی بودی؟” یا وقتی مثلا میگوید سپیده با من قهر کرده بگویید:” پس الان ناراحتی؟” این گونه احساسات موجب میشود کودک همیشه با شما حرف بزند.

 

نتیجه گیری

 

خلاصه  آنکه  اگر کودک با شما حرف میزند، با تمام وجود به حرفش گوش دهید، او نیاز به گوش دارد نه زبان. پس حرف نزنید و خوب گوش دهید. مطمئنا در ساعت ها بعدی روز، زمانی را پیدا خواهید کرد که در مورد مطلبی که برایتان تعریف کرده، با او صحبت کنید. پس صحبت را به بعد موکول کنید.

 

منابع و مآخذ

 

تبریزی، علیرضا.(1393). رفتاردرمانی(روش هایی برای تغییر سریع رفتار کودکان 4تا11ساله).تهران: انتشارات فراروان

گاربر،استفن.گاربر،ماریان دانیلز.فریدمن اسپیزمن،روبین .(1394). چگونه با کودکم رفتار کنم؟ (مترجمان شاهین خزعلی،هومن حسینی نیک،احمد شریف تبریزی) . تهران: انتشارات مروارید

 

کلمات کلیدی

گوش دادن به کودک، پرچسب نزدن بر احساسات، تناسب خود با سن کودک، تماس چشمی و توجه کامل، بازتاب احساسات