همه افراد به طریقی خیالبافی می­کنند. خیالبافی نوعی هذیان و هرج و مرج در ذهن است و عقل و ادراک در آن راه نداشته و اراده در آن نقش و نفوذی ندارد. چنین حالتی عمل پست و ابتدایی ذهن به حساب می آید و محصول آن مقرون به حقیقت نیست. ساختن قصرهای رویایی درخیال، وقتی مشکل ساز می­شود که از آن به عنوان یک مکانیسم دفاعی برای انجام ندادن کارهای مدرسه و وظایف شخصی استفاده شود.

 

علل خیالبافی

 

• محرومیت شدید در مسیر زندگی
• عدم توجه کافی از سوی والدین
• اضطراب
• حقارت
• تنبیه کودک
• ترس از چیزهای مختلف
• ناکامی و سرخوردگی
• شیوه فرزندپروری نادرست
• نداشتن سرگرمی و اشتغال مورد علاقه
• احساس گناه
• انزوا
• فقر و ناداری
• حسادت و بدخواهی
• نبودن تربیت صحیح
• اختلال روانی

 

علائم خیالبافی

• در تصور خود را جای افراد دیگر قرار دادن
• صحبت کردن با خود
• به وجود آوردن ترس های خیالی برای خود
• پرخاشگر و انتقام جو
• تصور کردن خود در عالم خیال
• سعی درجبران ناکامیها در خیال
• علاقه مند به صحنه های هیجان انگیز و رقت آور
• احساس گناه
• دروغگویی
• عدم مهارت ارتباطی
• ناتوانی در مواجهه شدن با مشکلات و مسایل
• خجالتی بودن

 

راهکار

 

• بررسی ریشه و علت اصلی خیالبافی در کودک: آیا دلیل پزشکی وجود داره؟ آیا قضیه به استعمال مواد مخدر مربوط است؟ آیا مساله عاطفی است؟ آیا مساله در اثر خستگی است؟

 

• کودکتان را تشویق به کارهایی کنید که سازنده اند و نیاز به کار دست و فکر دارند مانند کارت بازی، جدول کلمات متقاطع و ورزش

 

• محدودیت زمانی تعیین کنید: به طور مثال از فرزندتان بپرسید فکر می­کنی این تکلیف چقدر طول می­کشد؟ سپس یک ساعت تهیه کنید و از او بخواهید قبل از به صدا درآمدن زنگ ساعت، کارش را تمام کند.

 

• روابط با همسالان را در کودکتان تشویق کنید.

 

• آشنا کردن کودک با واقعیات زندگی

 

• شرکت در برنامه های گروهی را تقویت کنید.

 

• سپردن مسئولیت های واقعی و عملی به کودک

 

• تقویت عزت نفس و رشد دادن تفکر و تعقل منطقی در کودک: علایق کودکتان را شناسایی کنید و در همان زمینه او را مشغول کنید.

 

• هدایت کودک به سمت اجتماعی شدن و پرهیز از درونگرایی

 

• مورد تمسخر و تنبیه قرار ندادن کودک

 

• ابراز محبت و دوستی به کودک

 

• دوستانش را به خانه اتان دعوت کنید تا با همدیگر بازی کنند.

 

• از معلم بخواهید که کودکتان را زیر نظر بگیرد و ببیند چه زمان هایی به رویا فرو می­رود. درست همان لحظه او را با مسایل درسی مشغول کند.

 

نتیجه گیری

 

با توجه به آنچه اشاره شد، بسیاری از کودکان در طی روز وقت زیادی را در خیالبافی و رویا به سر می­برند تا از آنچه دراطرافشان در جریان است، دور شوند شما والدین گرامی می­توانید با استفاده از راهکارهای بالا از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.

 

منابع و مآخذ

گاربر،استفن.گاربر،ماریان دانیلز.فریدمن اسپیزمن،روبین .(1394). چگونه با کودکم رفتار کنم؟ (مترجمان شاهین خزعلی،هومن حسینی نیک،احمد شریف تبریزی) . تهران: انتشارات مروارید.

نجاتی، حسین، (1392). روانشناسی رشد(کودکی- نوجوانی).تهران: نشر بیکران.

 

کلمات کلیدی: خیالبافی، علل خیالبافی، علائم خیالبافی،شناسایی علت، شرکت در برنامه های گروهی.