ما اغلب چنان گرفتار عادت ها و وظایفمان در زمینه بیدار کردن به موقع و رتق و فتق امور هستیم که این درگیری های اجتناب ناپذیر صبحگاهی میتوانند تمام روز ما را خراب کنند.

مشکل خواب در کودکان امری بدیهی است و تقریباً اکثر بچه‌ها در دوران کودکی با این مشکل مواجه‌اند. مسلما برای شما مشکل است که صبح‌ها وقتی که باید مشغول کارها شوید و یا سر کار خود بروید، کس دیگری را نیز دنبال خود بکشید. این بخش برای والدینی است که کودک آنها بیش از حد می‌خوابد و اغلب برایش مشکل است که صبح‌ها از خواب برخیزد و هنگامی که برخاست، مایل به شروع فعالیت روزانه نیست. از آنجایی که این مسئله، تعادل خانواده را به هم می‌زند، روز با ناراحتی و درگیری آغاز می‌شود. در این مقاله راهکارهایی را برای کاهش این مشکل ارائه خواهیم داد.

 

راهکارهایی برای رفع خواب آلودگی کودک

 

• برنامه منظم خواب

برنامه منظمی برای رفتن به بستر و بیدار شدن داشته باشید.(زمان خواب)

 

• تنظیم خواب روزانه

در مورد خواب کوتاه روزانه همواره یکسان عمل کنید: یا هر روز بعدازظهر چرتی بزنید یا اصلا این کار را نکنید.

 

• از انگیزش مثبت استفاده کنید

تا حد ممکن زود برخاستن و آماده شدن برای رفتن را برای کودک خوشایند کنید. می‌توانید یک صبحانه عالی تهیه کنید و یا این که پیشنهاد کنید که همگی به موسیقی مورد علاقه او گوش دهید. با او به آرامی، نرمی و با محبت سخن بگویید. اگر شکیبایی خود را از دست دهید احتمال کمتری دارد که تمایل داشته باشد برخیزد و کارهای روزانه‌اش را انجام دهد.

 

• از یک ساعت جیرجیرکی استفاده کنید

هنگامی که این ساعت را به کار می‌گیرید، آن را روی ساعتی زودتر از هنگامی که کودک باید برخیزد، تنظیم کنید. سپس به او اجازه دهید که زنگ ساعت را چندین بار قطع کند تا این که به تدریج از چرخه خواب بیرون بیاید. بدین ترتیب این ساعت چندین بار به کودک یادآوری می‌کند که وقت بیدار شدن است و موقعیت را کمتر آزار دهنده می‌کند.

 

• اتکا به نفس را در او تقویت کنید

هنگامی که کودک مسئول اعمال خودش در هنگام صبح باشد، اغلب به خودش انگیزه می‌دهد که از فرامین شما تبعیت کند. او را با خودتان بیرون ببرید تا برای خودش یک ساعت زنگ‌دار بخرد و سعی کنید این بیرون رفتن را یک حادثه مهم جلوه دهید. به او بگویید که چقدر خوشحالید که او به زودی از ساعت شماطه‌دار خودش استفاده می‌کند. به او یاد بدهید که چگونه در طول روز از آن استفاده کند و با آن به تمرین بپردازد. برای نمونه به او بگویید که وقتی مشغول مطالعه یا خواندن است، ساعت را روی زمان مشخصی کوک کند و هنگامی که زنگ به صدا درمی‌آید، دست از بازی کردن یا مطالعه بردارد. یادتان باشد که وقتی برنامه‌ریزی می‌کند تا به موقع از خواب برخیزد، او را تحسین کنید.

 

• از تحریک فیزیکی کمک بگیرید

بعضی از کسانی که به خواب بسیار عمیقی فرو می‌روند، برای بیدار شدن نیازمند تحریک فیزیکی هستند. کودک را وادار کنید که صورتش را بشوید و سپس او را به نرمش‌هایی نظیر کشش و خم شدن وادار کنید تا جریان خون در بدنش بیشتر شود. اگر کودک از ساعت شماطه‌دار استفاده می‌کند، آن را در جایی قرار دهید که برای قطع کردن زنگ مجبور به بیرون آمدن از رختخواب شود.

 

• کودک را با نتایج کارش روبرو کنید

هنگامی که احساس کردید کودک شما قادر است صبح‌ها مسئول رفتار خودش باشد، باید پیامدهای مناسبی را برای انجام ندادن کارش در نظر بگیرید و او را با این پیامدها روبرو کنید. به طرز خوشایندی به او بفهمانید که از او انتظار دارید خودش از خواب برخیزد و برای روز آماده شود. به او کمک کنید که اهداف زمانی واقع بینانه‌ای برای خودش در نظر بگیرد.

از «پیامدهای طبیعی» استفاده کنید. این پیامدها باید در نظر کودک، منطقی و عادلانه بیاید. یک پیامد منطقی، پیامدی است که به‌طور کاملا طبیعی، از یک عمل حاصل شود. برای مثال، اگر کودک عادت ندارد که برای صرف صبحانه از خواب برخیزد، دقیقا به او بگویید که تنها در یک زمان خاص به او صبحانه می‌دهید. در این صورت، اگر کودک به موقع سر میز صبحانه حاضر نباشد، صبحانه‌ای نیز در کار نخواهد بود.

 

نتیجه گیری

 

در این مقاله مشکلات والدین و کودکان که معمولا موجب گرفتاری های صبحگاهی میشود را مورد بررسی قرار دادیم. خواب بخش زیادی از زندگی هر کودک را به خود اختصاص می‌دهد. وقتی کودک شما خوابیده، سیستم‌های بدن او درحال تنظیم شدن است، چیزهای جدیدی که آموخته دوباره پردازش می‌شوند، خاطرات او طبقه‌بندی و ذخیره می‌شوند، سیستم ایمنی بدن مواد جدیدی برای مقابله با عفونت می‌سازد و هورمون رشد ترشح می‌شود. اما خواب بیش از اندازه مشکلاتی را به وجود می آورد که در این مقاله راهکارهایی را به شما والدین ارائه دادیم.

 

منابع و مآخذ

ریتا، ال، اتکینسون، یچارد، سی، اتکینسون. ادوارد ای، اسمیت. داریل ج، بم. سوزان نولن، هوکسما. زمینه روانشناسی هیلگارد. ترجمه محمد نقی براهنی و همکاران(1393). تهران : انتشارات رشد.

گاربر،استفن.گاربر،ماریان دانیلز.فریدمن اسپیزمن،روبین .(1394). چگونه با کودکم رفتار کنم؟ (مترجمان شاهین خزعلی،هومن حسینی نیک،احمد شریف تبریزی) . تهران: انتشارات مروارید

 

کلمات کلیدی: کودکان خواب آلود، استفاده از انگیزش مثبت، برنامه منظم خواب، روبرو کردن کودک با نتایج کارش، تحریک فیزیکی، تنظیم خواب روزانه